İNAVASYON VE BİLGİ - 6
Kavramsal
Detaylar
Bilgi ekonomisi
tanımı itibariyle bilgi ve eğitim üzerine kuruludur ve bu kavramlar da
öncelikle insan üzerine inşa edilmiş kavramlardır.
Ancak bu noktada iki farklı yaklaşım takip etmek mümkündür:
Bilgi, eğitim ve bu kavramlara bağlı değerleri birer ekonomik ürün/hizmet
olarak kabul etmek
Bilgi ve bilgiye bağlı değerleri, iş dünyasındaki üretimi, kaliteyi,
kullanılabilirliği vs. tetikleyen, arttıran birer etki olarak görmek.
Günümüzde iki yaklaşımı da sıklıkla görmek mümkündür ancak daha çok
ilgilenilen alan göre bu yaklaşımlardan birisine daha yakın olunmaktadır.
Örneğin eğitim sektörü, patent ofisleri, tasarım ofisleri, teknoloji ve
yazılım evleri gibi bilgi üretimi yapılan ve üretilen bilginin doğrudan
ekonomik değer olarak kullanıldığı ortamlarda ilk yaklaşım daha yakın
görülürken, ana faaliyet alanı bilgi dışı ürünler olan, mesela fabrika üretimi
yapan, tekstil, otomotiv gibi veya maden veya lojistik gibi alanlarda daha
çok bilgi ekonomisi, destekleyici değer olarak ve üretimi, ürünü, veya hizmeti
etkileyen bir faktör olarak görülmektedir.
İki yaklaşımda da ortak olan, bilginin ekonomik bir değer olduğudur.
Bilgi ekonomisinin karakteristik özellikleri aşağıdaki şekilde
sıralanabilir:
Bilgi ekonomisi, kıtlık değil bolluk ekonomisidir.
Diğer bir deyişle, klasik kaynakların (madenler, insan gücü, sermaye vs.)
paylaşılması halinde tükenmesine karşılık, bilgi ekonomisi paylaşım ile
artmaktadır.
Bilgi ekonomisinin konumu için aşağıdakiler söylenebilir:
Yer ihtiyacı azaltılmıştır.
Örneğin sanal organizasyonlar kurulabilir, sanal pazarlarda ticaret
yapılabilir.
Hatta dünyanın farklı noktalarında sadece birer taşınabilir bilgisayar ile
çok sayıda kişi herhangi bir yer ihtiyacı ve beraber bulunma ihtiyacı olmadan
üretim yapabilir.
Diğer ekonomik modellerde olduğu gibi bazı iş kümeleri oluşturulabilir.
Örneğin tekstil firmalarının benzer iş sahaları ile birlikte üretim
yapmaları (düğme, fermuar, toka, dokumalık kumaş, iplik vs. üreten
firmalar ile birlikte) gibi bilgi ekonomisindeki üretim de kümelemeye
gidebilir.
Örneğin üniversiteler, araştırma enstitüleri, laboratuvarlar gibi alanlar
bu amaçla kullanılabilir.
Bilgi ekonomisinin önüne engel çekilmesi (hukuksal, vergi, devlet engelleri
gibi) çoğu zaman mümkün değil veya çok güçtür.
Bilgi ekonomisi, ihtiyacın yüksek olduğu yöne doğru bir şekilde kayacaktır.
Bilgideki gelişmeler, bilgi yoğun olarak etkiledikleri ürünler üzerinde fiyat
ve pazarlama gücü gibi avantajlar sağlamasının yanında, bilgi seyrek
ekonomiler üzerinde etkinliği olacaktır.
Fiyatlandırma ve değerlendirme genel olarak bilginin konusu ile ilgilidir.
Örneğin enerji sektöründeki bilgi ekonomisi ile tarım sektöründeki veya
eğitim sektöründeki bilgi ekonomisinin değeri çok farklı olabilir.
Bilgi ekonomisi, bir ürün veya servise entegre edildiğinde, yani sahada
uygulandığında daha değerlidir.
Fikir seviyesindeki veya uygulanmamış bilgilerin değeri görece
olarak daha azdır.
İnsan sermayesi ve rekabet durumu, bilgi temelli şirketler için (bilgi
yoğun işletmeler için) anahtar önemdedir.
Örneğin çoğu firma için harcama azaltma yöntemi olarak küçülme
bir çözüm olarak görülürken, sadece az sayıdaki firmada bilgi ekonomisine
yapılan yatırım ve bu yatırımın geri dönüşü bir rekabet üstünlüğü olarak
görülebilmekte ve yıllık tablolarda yer almaktadır (bu durum aynı zamanda
ölçmede yaşanan sorunlar veya ölçmedeki yetersizliklerden de
kaynaklanmaktadır).
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder